Làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận – Đan cả 800 năm lịch sử vào tấm vải tài hoa

Hiếm thấy có vùng đất nào như Ninh Thuận, dù đổi thay qua bao năm vẫn cứ trọn vẹn giữ lấy những truyền thống đậm chất lịch sử của mảnh đất hình chữ S. Cùng Viet Nam Jour thăm thú qua bảo thắng cảnh của Ninh Thuận rồi, vậy hôm nay cùng mình ghé đến làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận để yêu thêm cái nết cổ truyền lịch sử được người dân chất phát nơi đây lưu giữ đến tận bây giờ, để hiểu thêm những tinh hoa mà ông cha ta đã để lại, và để viết thêm những câu chuyện hay vào cuốn lưu bút thanh xuân mang tên khám phá mảnh đất đầy nắng gió Ninh Thuận.

Đôi nét về Làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận

Làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận tọa lạc tại thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, nằm cách thành phố Phan Rang khoảng chừng 10km hướng theo quốc lộ 1A.

Di chuyển đến dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận

Xe máy và xe ô tô

Hai phương tiện thông dụng được sử dụng nhiều nhất khi tham giá du lịch Ninh Thuận. Viet Nam Jour sẽ hướng dẫn đường đi chi tiết cho các bạn: Từ trung tâm thành phố Phan Rang, bạn hãy chạy thẳng quốc lộ 1A về phía Nam khoảng 12km. Sau đó rẽ phải tại bảng chỉ dẫn vào làng nghề Mỹ Nghiệp. Sau khi rẽ phải, bạn hãy tiếp tục đi thẳng. Tiếp tục rẽ phải vào đường DT703 và chạy khoảng 500m nữa là đến làng nghề này.

Lưu ý: Bạn có thể sử dụng Google map hoặc hỏi người dẫn đường đi để tiện di chuyển.

Tour du lịch

Các tour du lịch cực kì phát triển tại Ninh Thuận sẽ cho bạn nhiều lựa chọn phong phú, ưu điểm của các tour du lịch là giúp bạn có lịch trình chi tiết, chuẩn bị sẵn sàng những tiện ích như phương tiện, nơi lưu trú, đặc biệt khi tìm đến những nơi mang dày truyền thống lịch sử như làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận thì kết hợp tour có hướng dẫn viên sẽ giúp bạn hiểu sâu sắc hơn những nét đẹp ẩn giấu nơi đây.

Để tham khảo địa chỉ thuê xe hoặc tour du lịch uy tín, chất lượng đừng quên Fanpage Vietnam Jour luôn hỗ trợ tận tình nha.

Lịch sử hình thành và phát triển

Nghề dệt thổ cẩm của người Chăm tại vùng đất xứ Panduranga đã có từ rất lâu đời. Tuy nhiên, vải thổ cẩm lúc bấy giờ được dệt với hoa văn và cách thức vô cùng đơn giản. Ngoài những bộ trang phục thổ cẩm của vua, vương, quan lại, quý tộc và các giới phú hào thường được đính kèm thêm trang sức, còn lại thổ cẩm của dân thường vẫn được dệt rất thô sơ.

Đến thế kỷ 17, bà Ponagar đã đặt chân đến vùng đất Panduranga và nhận thấy khí hậu nơi đây thích hợp cho việc trồng bông lấy tơ dệt vải. Chính vì thế, bà đã truyền lại nghề dệt cho Ong Xa và bà Chaleng là hai vợ chồng đang sinh sống ở làng Chaleng thời xưa (tức làng Mỹ Nghiệp ngày nay). Sau đó nghề dệt thổ cẩm chính thức trở thành nghề truyền thống mẹ truyền con nối tại ngôi làng này.

Bằng sự sáng tạo, kết hợp khéo léo các hoa văn, màu sắc với nhau mà mỗi tấm vải thổ cẩm nơi đây đã dệt nên những giá trị nghệ thuật độc đáo góp phần vào sự đa dạng và sinh động trong nền văn hóa đậm sắc dân tộc. Cho đến nay, làng có đến 95% người dân sống bằng nghề dệt, trong đó có rất nhiều thợ lâu năm dày dặn kinh nghiệm với hơn 500 thợ dệt lành nghề phân thành hai nhiệm vụ chính là cắt may thổ cẩm và dệt vải.

Nét độc đáo làng dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp Ninh Thuận

Làng dệt Mỹ Nghiệp vẫn giữ được các nét văn hóa độc đáo riêng của mình: cách dệt thổ cẩm ở đây vẫn làm hoàn toàn bằng thủ công, không có dấu hiệu của máy móc. Chỉ khi đến giai đoạn thành phẩm mới sử dụng máy may để lên khung cho các sản phẩm làm ra được bền đẹp. Ngay cả màu thổ cẩm đều được tạo ra bằng các nguyên liệu thuần thiên nhiên.

Các loại khung dệt thổ cẩm

Nghệ nhân sử dụng 2 loại khung dệt gỗ chính: khung dệt cao (ngồi) – dùng để dệt các khổ vải có đường kính nhỏ, khung dệt thấp (ngồi) dùng để dệt các khổ vải thổ cẩm có kích thước lớn. Đặc biệt, các nghệ nhân lớn tuổi trong làng vẫn lưu giữ được cách dệt các hoa văn truyền thống cổ quý hiếm: thần Voi, thần Siva…hoa văn này được dùng để dệt cho các vua chúa Champa xưa.

Nét đặc sắc trong màu thổ cẩm Mỹ Nghiệp Ninh Thuận

Để có một sản phẩm thổ cẩm tinh sắc mềm mại, hài hòa hoa văn khoát lên trên cơ thể. Thổ cẩm phải trải qua nhiều công đoạn khác nhau, từ tách hạt lấy bông, cuộn, ngâm dập, nhuộm, hồ, chải cho đến đánh ống rất vất vả. Ngay cả khâu tìm màu nhuộm cũng đòi hỏi người thợ phải hết sức công phu.

Thường thổ cẩm màu được chọn làm màu đa phần là màu đen. Muốn làm ra màu này, tơ sau khi được kết thành thổ cẩm phải nhuộm bằng lá chùm bầu, sau đó đem ngâm trong bùn non bảy ngày đêm liên tục. Còn khi muốn có màu khác như màu đỏ thì phải đi tìm mủ của cây cánh kiến ở trên rừng cao mới làm được. Còn màu xanh thì phải chọn lá, vỏ cây chàm hoặc những thân cây có thể tạo ra màu xanh thì mới nhuộm màu được.

Các màu khác cũng vậy, để có từng sợi tơ màu làm nên tấm thổ cẩm đều phải đi tìm và lựa chọn nguyên liệu kỹ lưỡng. Điều khó khăn không chỉ việc tìm nguyên liệu để tạo nên tấm thổ cẩm có màu sắc đẹp, mà khó còn khăn còn ở công đoạn phối màu và thể hiện trên từng đường nét.

Tham Quan làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận 

Sản phẩm dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp

Ngày nay, đến với làng thổ cẩm Mỹ Nghiệp Ninh Thuận du khách có thể mua các sản phẩm thổ cẩm tương đối phong phú: nón, quần áo, ví tiền nam nữ, khăn choàng, giỏ xách, drap trải bàn…với giá thành rất phải chăng.

Hóa thân thành người dân tộc Chăm

Khi bạn đến thăm làng dệt Chăm Mỹ Nghiệp bạn sẽ được tận mắt chứng kiến quá trình dệt thổ cẩm với các loại chất liệu khác nhau, các sản phẩm khác nhau. Bạn được tận tay chạm vào ướm thử những tấm vải mềm mịn khá đặc trưng của làng dệt với những hoa văn cổ như Văn thần đèn, Siva, Rồng trời, chiêm ngưỡng những chiếc hoa đồng tựa bầu rượu rỗng dốc ngược,…Với sự tài hoa, sự chuyên nghiệp và khéo léo của người thợ dệt nơi đây, bạn sẽ được thấy họ dệt điêu liệu đến mức nào.

Qua trải nghiệm này, bạn sẽ thấy được sự khó khăn, vất vả của những nghệ nhân dệt vải, được nghe những câu chuyện về lịch sử đồng bào người Chăm, phong tục tập quán độc đáo,… Qua đó, bạn sẽ hiểu sâu sắc hơn về một dân tộc đã tồn tại và phát triển hưng thịnh mà có thể chỉ khi mắt thấy tai nghe bạn phải trầm trồ rằng,…dân tộc Việt Nam có những làng nghề truyền thống cuốn hút đến nhường nào.

Thỏa sức checkin trên các con đường làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận

Những con đường vào làng được trang trí bằng các nét vẽ và màu sắc đa dạng, là điểm nhấn thú vị riêng, cũng là những”background” độc và lạ cho team “sống ảo” thỏa sức có ảnh đẹp.

Đến làng dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận nên mua quà gì?

Tại làng nghề Mỹ Nghiệp có vô số những món quà lưu niệm mà bạn có thể mua về làm quà như: những chiếc khăn, tấm áo, đôi giày, túi dệt thổ cẩm,…với đa dạng màu sắc để bạn lựa chọn làm quà. Chắc chắn rằng, những món vải, thổ cẩm độc đáo này sẽ rất khác biệt mà chỉ đồng bào người Chăm mới có, đây sẽ là những món quà đầy ý nghĩa cho bạn dành tặng người thân, bạn bè. Hơn hết là góp phần bảo tồn bản sắc truyền thông của đất nước Việt Nam.

Trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lớp trẻ càng bước vào kỉ nguyên công nghệ, việc gìn giữ cũng như bảo tồn bản sắc dân tộc trở thành vấn đề khiến ai nấy đều quan tâm, vậy mà nghề dệt làng Mỹ Nghiệp Ninh Thuận bằng hình thức thủ công vẫn được giữ gìn trọn vẹn và được nối truyền cho đến ngày nay. Điều đặc biệt, đây không chỉ là một nghề truyền thống dân tộc mà còn là nghề chứa đựng bao tinh hoa văn hóa đặc sắc. Nếu là người con yêu đất Việt, có dịp đến Ninh Thuận bạn đừng quên ghé để làng nghề truyền thống này, để thêm hiểu biết lịch sử, góp một tay mình cũng bảo vệ nét đẹp độc đáo đã tồn tại lâu bền này nha. Viet Nam Jour tự hào vì có thể đồng hành cũng bạn trong công cuộc bảo tồn đó.

Đọc thêm: Làng gốm Bầu Trúc Ninh Thuận